ქარის შიგნითა მხარე

„ქალი თავისი ცხოვრების პირველ ნახევარში შვილებს აჩენს, მეორეში კი კლავს და მარხავს საკუთარ თავს ან ახლობლებს. საკითხავი მხოლოდ ის არის, როდის იწყება ეს მეორე ნახევარი“.
მილორად პავიჩი

„მთავარი ის კი არ არის რას გრძნობ,
მთავარია შეგწევს თუ არა საიმისო ძალა გრძნობებს მოერიო“.
მე

თუ გრძნობების გონებით მართვა შეგიძლია ეს ნიშნავს რომ ის მთავარი და მნიშვნელოვანი გრძნობა, რომლის განცდის გარეშე სიკვდილიც დედამიწაზე ფუჭად დაკარგულ წლებს, უფრო მეტიც არ არსებობას ნიშნავს, ჯერ არ განგიცდია.
და თუ ეს ის მთავარი არ იყო, მაშინ სანერვიულოც არაფერია.

პატარა ქალაქის სანაპიროზე, ზუსტად იმ მონაკვეთში, სადაც მდიდრული სასტუმროს კერძო პლაჟის ღობე შუაზე ჰყოფდა სანაპიროს და ზღვარს ავლებდა ადამიანებს შორის, ვსეირნობდი ახლადგაცნობილ, მაგრამ მაინც უცნობ ადამიანთან ერთად და ფოტოებს ვუღებდი.
მოგვიანებით ის გოგო მიყვებოდა, წლების მანძილზე როგორ სურდა იმ ღობის მიღმა აღმოჩენილიყო რომელი ღობეც ზღვარს ავლებდა მასა და უცნობ ადამიანებს შორის.

„ახლა როცა მე ღობის მიღმა ვარ, როცა ის მაქვს რაც სულ მინდოდა, ვერაფერს განსაკუთრებულს ვერ ვგრძნობ“, – მითხრა მან.
„რა ნაცნობი გრძნობაა,“ – ვფიქრობდი ჩემთვის.

ხშირად ასეა: ზოგი რამ მაშინ ხდება, როცა აღარ გჭირდება. ოღონდ სანამ მოხდება არ იცი რომ აღარ გჭირდება. უკან მიდევნებული ლამპარივით არის.

IMG_0078

სხვა ამბავი

ცოტა ადამიანია დედამიწაზე რომელიც ჩემგან დამოუკიდებლად, დროსა და სივრცეში არსებობს და რომელთანაც ჰიპოთეტურად რაღაც საერთო ინტერესები შეიძლება მქონდეს. თუ სადღაც ვიღაცამ სწორედ ისე აღმოაჩინა “Into the Wild” როგორც მე აღმოვაჩინე ერთ საღამოს, მარტო ამიტომ შემიძლია ამ ვიღაცისთვის რაღაც გავაკეთო.
შეიძლება დროის განსაზღვრულ მონაკვეთში არ იყო ბედნიერი. მაგრამ გქონდეს შანსი გახდე. მხოლოდ იმით რომ სხვა გახადო ბედნიერი ცოტახნით. თუნდაც უცნობი.

beautiful_landscape_view_1920x1200

უფრო სხვა ამბავი

ისტორიულად მეზიზღებიან კოლონიზატორები. ერთადერთი ცრურწმენა რომლისიც მწამს ისაა რომ ოდესმე ინდიელთა წყევლა ყველას უწევს და ყველა ზღავს იმ დანაშუალის გამო რაც ჩაიდინეს.
ერთადერთი სიკეთე რომელიც კოლონიზატორებმა გააკეთეს, აცტეკური სალოცავების დანგრევა და ათი ათასობით ტყვის გამოხსნაა მსხვერპლშეწირვის საშინელი რიტუალისაგან. ერთი გულუბრყვილო კითხვა მღრღნის ბავშვობიდან, თუ აცტეკები თვლიდნენ რომ მათი ღმერთებისთვის ადამიანის მსხვერპლად შეწირვა საუკეთესო იყო, თავად რატომ არ ეწირებოდნენ? ამით ხომ მათი რწმენისამებრ საუკეთესო ადგილს მიიღებდნენ სამოთხეში. მგონი გულისსიღრმეში მათაც არ სჯეროდათ იმის, რასაც სხვებს უქადაგებდნენ. რაც უფრო მეტს ვკითხულობ, ვრწმუნდები, მაიას ტომის ინდიელები არიან ჩემი ფავორიტები.

უფრო სხვა ამბავზე სხვა ამბავი

სადამდე შეუძლია ადამიანს მიტევება, პატიება. ვერასოდეს დავაწესე აქ საზღვრები. წყენა მალე ქრება, არ მავიწყდება, მაგრამ ურთიერთობებში სირთულეს არ აჩენს.

რა უნდა გააკეთო ადამიანმა რომ შენი მსგავსი მილიონობით უსახური მასისგან გამოცალკავდე, ისე არ გაქრე დედამიწიდან როგორც შენამდე მილიარდობით სხეული გამქრალა და როგორც შენს შემდეგაც მილიარდობით გაქრება.

რატომ ვანადგურებთ სიცოცხლეს, რატომ ვწყვეტთ ხიდან ფოთოლს უმიზნოდ და რატომ ვანაკუწებთ?

რატომ არ ვამჩნევთ ჩვენს ირგვლივ მნიშვნელოვან ადამიანებს და რატომ გავრბივართ, რატომ ვეკედლებით ბრჭყვიალა ადამიანებს?

რატომ ვღალტობთ მეგობრებს და თუ ვღალატობთ, რატომ ვცდილობთ თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ გვიღალატია?

რატომ არ ვამბობთ იმას რასაც ვგრძნობთ და რატომ ვფრთხებით, როცა იმას გვეუბნებიან რასაც გრძნობენ?

რატომ გავრბივართ ადამიანებისაგან ვისაც ვჭირდებით და რატომ მივრბივართ ადამიანებისკენ ვისაც არ ვჭირდებით?

რატომ არ ვაფასებთ მას რაც ჩვენს ცხვირწინაა და რატომ მივილტვით შორეულისკენ?

რატომ ვცხოვრობთ ეჟენი გრანდეს ნაცრისფერი ცხოვრებით როცა შეგვიძლია ვიყოთ ოდისევსები, ულისეები.

საერთოდაც რატომ ვცხოვრობთ სხვისი ცხოვრებით, როცა შეგვიძლია ვიცხოვროთ საკუთარით?

რატომ ვართ პატარა ჯეი გეტსბები?

46ffbf245f8a

“ქარის შიგნითა მხარეა ის, რომელიც მშრალია მაშინაც კი, როცა წვიმაში ქარი უბერავს”

Never say Never

როცა გუშინ დილით თვალი გავახილე და კედელზე მცოცავ ლოკოკინას თვალი მოვკარი, ვიფიქრე რომ ეს დასასრული იყო. სამყაროს, ცხოვრების და საერთოდ ყველაფრის.

ადვილი არ არის უცხო ქალაქში თავის დამკვიდრება. საერთოდ არაფერი არაა ადვილი დედამიწაზე, მაგრამ ამ დღეებში ღმერთები აშკარად არ მწყალობდნენ. ბათუმში ცხოვრების სამი დღის მანძილზე მოვახერხე მინიმუმ 20-ჯერ დაკარგვა, შორიდან დავინახე ზღვა, სამივე ღამე სხვადასხვა სახლში გავათიე და რამდენიმე ათეული ადამიანი გავიცანი.

გუშინ საღამოს საყოფაცხოვრებო პრობლემები ნაწილობრივ მოვაგვარე. ბინა შევიცვალე. შესაბამისად დღეს მუშაობისთვის სასიცოცხლო ძალები მოვიკრიბე. ლეპტოპში თავჩარგული აღარ ვტიროდი და სამყაროც ბნელეთით მოცული აღარ მეჩვენებოდა.

დღეები გარბიან, ერთმანეთს არ ჰგვანან, ბევრი რამ ხდება. წამები, წუთები მნიშვნელობას იძენს, მაგრამ ამ ყველაფერს თითქოს აკლია რაღაც ან ვიღაც.

არასოდეს მდომებია საკუთარი ცხოვრების შეცვლა ისე, როგორც ახლა. თუმცა არ ვიცი რაღა უნდა შევცვალო. ამაზე რადიკალური რა უნდა გავაკეთო სულიერი სიმშვიდისათვის. დაშრობის პირას მისულ მდინარეში მოფართხალე თევზივით ვცდილობ გადარჩენას და ადაპტაციას. შეგუებას, შეჩვევას, შეყვარებას და გუშინდელი, იმის წინანდელი და კიდევ იმის წინანდელი დღეების, თვეების მეხსიერებაში გადატანას.

ჩემი მეგობარი მეუბნება რომ ყველაფერი შეიცვალა, უბრალოდ მე ვერ ვხვდები ჯერ ამას. მეორე მეგობარი მწერს რომ კალაპოტ დაკარგულ მდინარეს ვგავარ, რომელიც კალაპოტში დასაბრუნებელ გზებს ეძებს და რომ გაქცევა არაა გამოსავალი.

გუშინ საღამოს, როცა მერაღაცამდენედ შევკარი ბარგი და ახალ ბინაში გადავედი მივხვდი რატომ თხოვდებიან ქალები მამკაცებზე, რომლებიც არ უყვართ. გუშინვე მივხვდი მეგობრები რომ არ მყავდეს ამდენს ვერ გავუძლებდი. ნან<3.

მიუხედავად იმისა რომ ხვალინდელი დღე არავის არ აქვს გარანტირებული, ხვალინდელი დღის გარანტიას ის ადამიანები მაძლევენ, ვისაც სჯერათ რომ შევძლებ. ეს რწმენა ერთის მხრივ ძალას მმატებს და მეორეს მხრივ მახსენებს პასუხისმგებლობებს და ვალდებულებებს რომელიც ავიღე და რომელიც უნდა შევასრულო.

ყველაფერი გაივლის… დაღმართს აღმართი მოსდევს და პირიქით.

დასასრული გვაბრუნებს დასაწყისთან.

The Day After Tomorrow

ყველა ჭეშმარიტი გარემოსდამცველი კლიმატის ცვლილებაზე საუბარს ამ ფრაზით იწყებს: კლიმატის ცვლილება, თუ იგი არსებობს….
ჩვენც ასე დავიწყოთ.
რა არის კლიმატის ცვლილება?
კლიმატის ცვლილება, რომელსაც გლობალურ დათბობასაც უწოდებენ, დედამიწის ზედაპირის, უფრო სწორად, მისი მიმდებარე ჰაერის ფენის და ოკეანეების ტემპერატურის ზრდაა.
სკეპტიკოსების აზრით გლობალური დათბობა არ არსებობს.

ოპტიმისტების აზრით კაცობრიობამ უნდა აირჩიოს მოცდის და დაკვირვების გზა, სანამ უკეთესად არ იქნება შესწავლილი კლიმატის ცვლილება.

არსებობს მესამე მოსაზრებაც, რომელიც ჩემი აზრით რეალობასთან ყველაზე ახლოს დგას. ვერცერთი კვლევა ვერ მოგვცემს საბოლოო პასუხს გლობალური დათბობის არსებობა-არარსებობის შესახებ, ხოლო როდესაც უტყუარი მტკიცებულებები გვექნება, პროცესი შეიძლება უკვე შეუქცევადი იყოს. სწორედ ამიტომ უმჯობესია ახლა გატარდეს გარკვეული პრევენციული პოლიტიკა.

ახლა უშუალოდ გლობალურ დათბობაზე.
რატომ იზრდება დედამიწის ზედაპირის ტემპერატურა?
ანთროპოგენური (ანუ ადამიანის საქმიანობის შედეგად წარმოქმნილი) სათბურის ეფექტის გამო.
სათბურის ეფექტი მდგომარეობს იმაში, რომ ატმოსფეროში არსებული სათბური აირები “იჭერს” სითბოს ატმოსფეროს ქვედა შრეში- ტროპოსფეროში. სათბური აირების კონცენტრაციის ზრდა გამოწვეულია: წიაღისეული საწვავის გამოყენებით, სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობით, ტყის საფარის შემცირებით და ფრეონების გამოყენებით.

პროფესიული ტერმინების მიღმა გლობალური დათბობა ჩვეულებრივი მოკვდავებისთვის შემაშფოთებელი და ცოტა საშიშია. მე პირადად ბევრჯერ მომისმენია, თუნდაც ჩემი მეგობრებისგან, რომ დედამიწას კატასტროფა ემუქრება, რომ ხმელეთის ნაწილი ყინულის საფარველში გაეხვევა, ნახევარი დედამიწას კი აუტანელი სიცხე მოიცავს. “90 გრადუსი იქნება ტემპერატურა”, “ყინულის ლოლუებად ვიქცევით” და ა.შ.

რეალურად მოსალოდნელი შედეგები ცოტა ოპტიმისტურია:)
რაზე შეიძლება იმოქმედოს კლიმატის ცვლილებამ, თუ იგი არსებობს?
პირველ რიგში საკვებზე:
უფრო თბილმა ჰავამ შეიძლება გაზარდოს საკვების წარმოება ზოგიერთ რეგიონში და შეამციროს სხვაგან.
თითო გრადუსით დათბობისას კლიმატური ზოლები გადაიწევს 100-150 კილომეტრით ჩრდილოეთით ან 150 მეტრით მაღლა ზღვის დონიდან.
მომრავლდება მავნე მწერები, მცენარეთა დაავადებები და სარეველები.
სავარაუდოა მოსავლიანობის კლება 10-70%-ით და მოსავლიანი რეგიონების 10-50%-ის დაკარგვა.ზღვის დონის და ტემპერატურის აწევა უარყოფითად იმოქმედებს ზღვის პროდუქტების რაოდენობაზე.
გავლენას მოახდენს წყლის მარაგზეც.
ტბებმა, მდინარეებმა და წყალსაცავებმა, რომლებიც ამარაგებენ წყლით ეკოსისტემებს, ნაყოფიერ ნიადაგებსა და ქალაქებს, შეიძლება დაიკლონ, ან შეწყვიტონ არსებობა.
კიდევ არ უარყოფითი გავლენა შეიძლება მოახდინოს კლიმატის ცვლილებამ გარემოზე და ჩვენზე, ადამიანებზე, ამას პოსტის მეორე ნაწილში მოგიყვებით.
მანამდე კი მაინტერესებთ რა იცით გლობალური დათბობის შესახებ.
გჯერათ რომ კლიმატის ცვლილება არსებობს?
გამიზიარეთ თქვენი შეხედულებები, ჩემთვის თქვენი აზრი მნიშვნელოვანია.

P.S. პოსტში გამოყენებულია ნინო წიკლაურის მიერ მომზადებული პრეზენტაცია. პირველ რიგში სწორედ ამ ადამიანს ვუხდი მადლობას მასალების მოწოდებისათვის. შემდეგ მისი აღმატებულება Google-s:)

ზღვის სიზმარი

მდინარე მიდის.
ხეები კითხულობენ მდინარის კოდს.
გზააბნეული ღმერთები
მდინარის დასრულებას უცდიან,
რომ დაშვებული შეცდომები
გამოასწორონ…
მდინარე მიდის.
ხეების ფესვებში, ტოტებსა და ფოთლებში, ცაში.
…და უშეცდომოდ მეორდება.

/არჩილ თალაკვაძე/

მდინარე ზღვის სიზმარია,
ფსკერი აქვს ცის..
/ნინო სადღობელაშვილი/

ფოტო: მარიამ ქველიაშვილი

იდეა ამ ყველაფრის ერთად შეკრების: მოხეტიალე:):)